Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, các doanh nghiệp đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng để giảm thiểu tác động môi trường và hướng đến mục tiêu phát thải ròng Net Zero. Đây được coi là yếu tố quan trọng đối với doanh nghiệp, đồng thời mang lại nhiều lợi ích kinh tế và cạnh tranh bền vững, định hướng phát triển cho doanh nghiệp.

1. Chuyển đổi Xanh và Net Zero là gì?

Chuyển đổi Xanh (Green transformation - GX) là quá trình xây dựng nền kinh tế với mức phát thải thấp đến rất thấp, dựa trên tiêu chuẩn phát triển bền vững và tiết kiệm tài nguyên. Điều này bao gồm việc sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên và ngăn chặn suy giảm đa dạng sinh thái. Để tăng trưởng xanh bền vững, doanh nghiệp cần chú ý đến 5 khía cạnh: kiểm soát và giảm tiêu thụ năng lượng và vật liệu, tối ưu hóa hoạt động, sử dụng nguyên vật liệu tái chế, ứng dụng công nghệ để tối ưu tài nguyên, và kiểm soát xử lý chất thải. 

Theo Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), Net Zero, hay phát thải ròng bằng 0, là trạng thái cân bằng lượng khí thải nhà kính thải ra khí quyển, loại bỏ hoàn toàn phát thải trong một khoảng thời gian nhất định. 

Chuyển đổi Xanh, xây dựng nền kinh tế các-bon thấp, kinh tế tuần hoàn không còn chỉ là xu thế mà đã trở thành yêu cầu thiết yếu cho sự phát triển bền vững kinh tế toàn cầu. Trong hành trình này, các nhà quản trị có thể tham khảo một số chính sách, quy định về Net Zero như sau: 

• Yêu cầu Gia nhập của các Thị Trường Quốc Tế: Việc xâm nhập vào các thị trường quốc tế như EU, Mỹ, Nhật Bản yêu cầu Việt Nam tuân thủ các tiêu chuẩn khắt khe về phát thải. Thị trường EU đã đặt mục tiêu giảm 55% CO2 vào năm 2030 và đạt Net Zero vào năm 2050. Vì vậy, các Doanh nghiệp cần chú ý đến cơ chế định giá carbon rõ ràng và đầu tư vào công nghệ xanh để đáp ứng yêu cầu, tránh các rào cản khi xuất khẩu.

• Mục Tiêu Net Zero trong COP26: Tại COP26, Việt Nam cam kết đạt Net Zero vào năm 2050. Các doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định như Nghị định 06 về giảm phát thải khí nhà kính và Quyết định 888 về triển khai kết quả COP26.
• Áp Dụng ESG để Phát Triển Bền Vững: Áp dụng ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị doanh nghiệp) giúp nâng cao uy tín, giảm rủi ro, và thu hút đầu tư. Doanh nghiệp cần thực hiện các biện pháp giảm phát thải CO2, sử dụng năng lượng sạch, và tối ưu hóa quy trình sản xuất. Đồng thời, cần chú trọng đến công bằng xã hội và quản trị minh bạch để góp phần vào các mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia.

2. Bài toán dành cho các doanh nghiệp trong hành trình Chuyển đổi Xanh

Theo Deloitte, biến đổi khí hậu đang trở thành ưu tiên hàng đầu đối với các doanh nghiệp toàn cầu, với 61% nhà lãnh đạo nhận định rằng nó sẽ tác động lớn đến chiến lược và hoạt động của công ty trong 3 năm tới. Để hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu và gia nhập các chuỗi cung ứng bền vững, doanh nghiệp Việt Nam cần chuyển đổi sang mô hình kinh doanh trách nhiệm và bền vững. Đây chính là điều kiện cần và đủ để chính mỗi doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, khả năng chống chịu và có thể đáp ứng các yêu cầu, tiêu chuẩn quốc tế về môi trường, xã hội và quản trị (ESG). 

Việc Chuyển đổi Xanh mở ra cơ hội cho doanh nghiệp tiếp nhận các mô hình kinh tế và tài chính mới, đồng thời tham gia vào thị trường carbon đang phát triển. Theo các chuyên gia, doanh nghiệp áp dụng công nghệ xanh có thể tiết kiệm đến 20% chi phí năng lượng trong 5 năm. Đổi mới công nghệ và áp dụng chính sách Net Zero sẽ là điểm then chốt để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường và tạo dựng lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh toàn cầu chuyển mình hướng tới phát thải ròng bằng "0".

Tuy nhiên, tư duy hệ thống về chính sách và thực tiễn sản xuất tại Việt Nam chưa đồng bộ, với nhiều doanh nghiệp vẫn tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn. Hơn nữa, việc chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn đòi hỏi nguồn lực lớn, nhưng nhiều doanh nghiệp chưa đáp ứng đủ yêu cầu, dẫn đến sự chậm trễ trong thực hiện các biện pháp bền vững và cản trở tiến trình hướng tới Net Zero. Ngoài ra, việc thực hiện kiểm đếm phát thải carbon theo quy định hiện hành cũng là một thách thức lớn đối với nhiều doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

3. Doanh nghiệp cần làm gì để bắt kịp xu hướng Chuyển đổi Xanh?

Cần song hành Chuyển đổi số và Chuyển đổi Xanh

​​Tại Việt Nam, các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang đối mặt với khó khăn trong chuyển đổi kỹ thuật số, bao gồm thiếu kỹ năng số, nền tảng công nghệ và tư duy kỹ thuật số. Chuyển đổi số không chỉ đơn thuần là ứng dụng công nghệ mà còn yêu cầu thay đổi quy trình nội tại để nâng cao hiệu suất và tạo ra sản phẩm mới. Tương tự, Chuyển đổi Xanh không chỉ là áp dụng công nghệ môi trường mà còn phải thay đổi quy trình sản xuất để giảm phát thải và hướng tới kinh tế tuần hoàn. 

Vì vậy, Chuyển đổi số và Chuyển đổi Xanh là một mục tiêu kép cần được thực hiện song hành và hỗ trợ lẫn nhau: Công nghệ xanh giúp tiết kiệm tài nguyên và năng lượng, trong khi số hóa thúc đẩy sự chuyển mình nhanh chóng và hiệu quả. Hầu hết các chuyên gia đều đồng ý rằng, để thành công trong kỷ nguyên hiện đại, doanh nghiệp cần đồng thời thực hiện chuyển đổi số và Chuyển đổi Xanh. 

Sự thiếu nhận thức về lợi ích dài hạn của cả hai quá trình này đang gây khó khăn trong việc triển khai, đòi hỏi doanh nghiệp phải có cái nhìn toàn diện và chiến lược rõ ràng để đáp ứng yêu cầu của thị trường và bảo vệ môi trường.

Doanh nghiệp cần có một trợ thủ đắc lực để “Chuyển đổi kép”

Bộ Thông tin và truyền thông cho biết muốn phát triển nhanh, thì chuyển đổi số; muốn bền vững, thì Chuyển đổi Xanh. Tuy nhiên, Chuyển đổi số và Chuyển đổi Xanh đều cần đến công nghệ số. Đây chính là lý do xu hướng Chuyển đổi kép - Chuyển đổi số đồng hành cùng Chuyển đổi Xanh - đang ngày càng được chú trọng.

Để đạt mục tiêu chuyển đổi số và xanh, doanh nghiệp cần chuẩn hóa quy trình vận hành thông qua hệ thống ERP (Enterprise resource planning), giúp quy hoạch và tăng tính minh bạch, nắm bắt thông số sản xuất tức thời. Hiện tại, SAP là nhà cung cấp giải pháp ERP toàn diện hàng đầu, cung cấp dịch vụ cho rất nhiều doanh nghiệp trên toàn cầu.

Trong đó, CMC Consulting là Đối tác Vàng của SAP tại Việt Nam, là đơn vị cung cấp uy tín hàng đầu Việt Nam về các dịch vụ Tư vấn và Triển khai các giải pháp Chuyển đổi số toàn diện cho doanh nghiệp. Để tìm hiểu  thông tin về các giải pháp, dịch vụ chuyển đổi số của CMC Consulting, Doanh nghiệp có thể xem thêm tại https://cmcconsulting.vn/solutions

Tóm lại, Chuyển đổi Xanh không chỉ là xu hướng mà còn là nhu cầu cấp thiết đối với doanh nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp. Việc kết hợp Chuyển đổi số với Chuyển đổi Xanh không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình, tiết kiệm chi phí mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh, xây dựng hình ảnh thương hiệu bền vững và thân thiện với môi trường. Đã đến lúc doanh nghiệp cần hành động ngay hôm nay để tạo ra giá trị bền vững, góp phần xây dựng một tương lai xanh hơn cho thế hệ sau.